Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Olan Bireylerin Psikososyal Uyum Düzeyi ile Klinik Özellikleri ve Hastalık Algısı Arasındaki İlişki
Muradiye Polat1, Nazmiye Yıldırım21Samsun Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi, Samsun, Türkiye, Sağlık Bakım Hizmetleri, Samsun, Türkiye2Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Bolu, Türkiye
Amaç: Bu çalışmada, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) tanılı hastaların psikososyal uyumunu belirlemek, hastaların klinik özelliklerinin ve hastalık algılarının psikososyal uyumla ilişkisini incelemek amaçlandı.
Gereç ve Yöntemler: Kesitsel bu çalışma, Ankara il merkezinde bulunan bir devlet hastanesinin dahiliye servisinde yatarak tedavi görmekte olan 100 KOAH hastası ile yapıldı. Veriler katılımcı bilgi formu, “COPD Assessment Test (CAT)”, “Modified Medical Research Council (mMRC)” Skalası, Hastalığa Psikososyal Uyum Öz Bildirim Ölçeği, Hastalık Algısı Ölçeği kullanılarak toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde Spearman korelasyon analizi kullanıldı.
Bulgular: Yaş ortalaması 63,87±10,77 yıl, hastalık süresi ortalaması 9,35±9,1 yıl, son bir yıl içinde hastalığın alevlenme sayısı 2,00±2,58 (1−15) ve hastane yatışı sayısı 1,47±0,50 (1−2) idi. Spirometrik değerlendirmede hastaların %34’ünün FEV1 ≥ %80 (beklenenin), CAT skoru değeri ise %42’sinin >20 (etkilenme seviyesi yük-sek), mMRC skalasına göre %33’ünün skoru 1 olarak saptandı. Hastaların sadece dörtte birinin psikososyal uyumlarının iyi olduğu ve en olumsuz etkilenmenin sağlık bakımına oryantasyon boyutunda olduğu belirlendi. Hastaların psikososyal uyumu ile hastalık süresi (r= −/+0,27; p=0,007), hospitalizasyon sıklığı (r=−0,21; p=0,04), hastalık algısının süresi (döngüsel) (r=−0,23; p=0,02), sonuçlar (r=−0,23 ve −0,26; p≤0,02), kişisel kontrol (r=0,20; p=0,04) boyutları ve hastalığın nedeninin bağışıklık sistemine atfedilmesi (r=−0,23; p=0,02) ilişkili bulundu.
Sonuç: KOAH’nın hastaların yaşamını çok yönlü (sağlık bakımına oryantasyon, seksüel ilişki, mesleki çevre, aile çevresi, sosyal çevre, psikolojik baskı, geniş aile ilişkileri) etkilediği, çoğunun psikososyal uyum sağlamada zorlandıkları görüldü. Hastalık algısının değerlendirilmesi ve KOAH hangi evrede olursa olsun psikososyal desteğin sunulmasının göz ardı edilmemesi gerektiği düşünüldü.
The Relationship Between Clinical Characteristics and Perception of Disease with Psychosocial Adjustment of Individuals with Chronic Obstructive Pulmonary Disease
Muradiye Polat1, Nazmiye Yıldırım21Department of Health Care Services, Samsun Mental Health and Diseases Hospital, Samsun, Türkiye2Department of Nursing, Bolu Abant İzzet Baysal University Faculty of Health Sciences, Bolu, Türkiye
Objective: In this study, it was aimed to determine the psychosocial adjustment of patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) and and to examine the relationship between the clinical characteristics and illness perceptions and psychosocial adjustment.
Material and Methods: This cross-sectional study was conducted with 100 COPD patients who were hospitalized in the internal medicine service of a state hospital in Ankara city center. Data were collected using participant information form, COPD Assessment Test (CAT), Modified Medical Research Council (mMRC) Scale, Psychosocial Adjustment to Illness Scale-Self Report, and Illness Perception Questionnaire. Spearman correlation analysis was used to evaluate the data.
Results: The mean age was 63.87±10.77 years, the mean disease duration was 9.35±9.1 years, the number of exacerbations of the disease in the past 1 year was 2.00±2.58 (1–15), the number of hospitalizations was 1.47±0.50 (1–2). In the spirometric evaluation, 34% of the patients had FEV1 ≥80% (expected), CAT score was >20 (high level of exposure) in 42%, and 33% had a score of 1 according to the mMRC scale. It was determined that only one-fourth of the patients had good psychosocial adjustment and the most negative impact was on the orientation to health care. There was a significant correlation between the psychosocial adjustment and duration of illness (r: ±0.27; p=0.007), frequency of hospitalization (r: −0.21; p=0.04), duration of illness perception (cyclic) (r: −0.23; p=0.02) ), outcomes (r: −0.23 and −0.26; p≤0.02), dimensions of personal control (r: 0.20; p=0.04), and attributing the cause of the disease to the immune system (r: −0.23; p=0.02).
Conclusion: It was observed that COPD affects patients’ lives in many ways (health care orientation, sexual relationships, vocational environment, domestic environment, social environment, psychological distress, extended family relationships), and most of them have difficulties in psychosocial adjustment. It was thought that the evaluation of the perception of the disease and the provision of psychosocial support should not be ignored regardless of the stage of COPD.
Makale Dili: Türkçe
