Amaç: Çeşitli etyolojilerle ortaya çıkan plevral effüzyonlu hastalarda D-dimer düzeylerinin tanısal değerini belirlemektir. Yöntem ve Gereç: Yaş ortalaması 66 yıl olan plevral efüzyonlu 122 hasta prospektif olarak çalışmaya alınmıştır. Eş zamanlı serum ve plevra sıvısı örneklerinde D-dimer, laktat dehidrogenaz (LDH), total protein, albümin, glukoz, plevra sıvısı pH düzeyi ölçülmüş, mikrobiyolojik ve sitolojik inceleme yapılmıştır. Tanıları kesinleşen hastalar infeksiyon nedenli (n:38; pnömoni, tüberküloz, ampiyem) - infeksiyon dışı nedenli (n:84; kojestif kalp yetmezliği, malignite ve paramalignite), malignite nedenli (n:47; malign ve paramalign) – malignite dışı nedenli (n:75; konjestif kalp yetmezliği, tüberküloz, pnömoni, ampiyem) ve transüda (n:27) – eksüda (n:97) vasıflı plevra sıvıları olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Plevral sıvı ve kan örnekleri eş zamanlı alınmıştır. Bulgular: Serum ve plevral sıvı D-dimer seviyeleri eksüda grubunda transuda grubuna göre yüksek bulundu (p<0.05). İnfeksiyon nedenli plevra sıvılı hastalar grubunun plevra sıvı D-dimer seviyeleri yüksek iken (p=0.01), serum D-dimer seviyelerindeki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p=0,998). Malignite nedenli ve malignite dışı nedenli plevra sıvılarında, her iki grup arasında serum ve plevral sıvı D-dimer seviyeleri arasında anlamlı fark izlenmedi (p =0,097 ve p=0,255). Plevral sıvı D-dimer düzeyi ile plevral sıvı proteini ve LDH’ı arasında pozitif korelasyon saptandı (r=0.257, p=0.004 ve r=0.240, p=0.008). Serum D-dimer düzeyi ile plevral sıvı proteini, plevral sıvı LDH’ı ve serum LDH’ı arasında pozitif korelasyon saptanırken (r=0.198, p=0.030 ve r=0.195, p=0.032 ve r=0.250, p=0.006), plevral sıvı glukozu ile negatif korelasyon (r=-0.187, p=0.040) tespit edildi. Sonuç: Plevral sıvı D-dimer düzeyleri infeksiyon nedeniyle oluşmuş plevral sıvılarda ve eksüdatif natürlü sıvılarda yüksektir. Malign plevral sıvılarda ise ayırıcı değildir.
Anahtar Kelimeler: Plevral sıvı, D-dimer, malign plöreziAim: To determine the diagnostic value of D-dimer levels in serum and pleural fluid in patients with pleural effusion caused by various pathologies. Material and Methods: One hundred-twenty two patients with pleural effusion with an average age of 66 years were included prospectively. D-dimer, lactate dehydrogenase (LDH), total protein, albumin, glucose levels were studied in serum and pleural fluid simultaneously. Pleural fluid pH, microbiologic and sitologic examinations were also done from pleural fluid samples. The study population was divided into three categories according to their etiologies as infective (n=38; pneumonia, tuberculosis, and empyema) or noninfective (n=84; congestive heart failure, malignancy, and paramalignancy), malignancy (n=47; malignancy and paramalignancy) or nonmalignancy (n=75; congestive heart failure, tuberculosis, pneumonia, and empyema), and transudate (n=27) or exudate (n=97). Pleural fluid and blood samples were obtained simultaneously in order to compare D-dimer, LDH, total protein, and pleural fluid pH. Results: Serum and pleural fluid D-dimer were significantly higher in exudate group than transudate group (p<0.05). Pleural fluid D-dimer was significantly higher in infective group (p=0.01), but the difference in serum D-dimer levels was not statistically different. Both serum and pleural fluid Ddimer was not different between malignancy and non-malignancy groups. Pleural fluid D-dimer was positively correlated with pleural fluid protein and LDH (r=0.257, p=0.004 and r=0.240, p=0.008; respectively). Serum D-dimer was positively correlated with pleural fluid protein, pleural fluid LDH, and serum LDH (r=0.198, p=0.030 and r=0.195, p=0.032 and r=0.250, p=0.006; respectively), while negatively correlated with pleural fluid glucose (r=-0.187, p=0.040). Conclusion: D-dimer levels are higher in exudative pleural fluids and pleural fluids caused by infection. It is not discriminating in malignant pleural fluids.
Keywords: Pleural effusion, D-dimer, malign pleurisy