Amaç: Kronik bir hastalık olan astımda, semptomlar epizodik olarak görülse de havayolu inflamasyonu süreklidir. Hava yollarındaki inflamasyon; vazokonstriksiyon, ödem, remodeling ve mukus hipersekresyonu ile bronş obstrüksiyonuna neden olur. Astım kontrol testi (AKT), astım kontrol ölçeği (AKÖ) gibi ölçekler ve solunum fonksiyon testleri ile hastalardaki astım kontrolü değerlendirilir. AKT 5 sorudan oluşan, hastanın kendi beyan ettiği solunumsal semptomlara dayanan subjektif bir testtir. Bu çalışmada, astımlı hastalarda astım kontrolü ve yaşam kalitesi ile beden duyumu ve semptom ifade yeterliliği arasındaki ilişki araştırılmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Kliniği’nde astım tanısı ile takip edilen hastalara astım kontrol testi, SF-36 yaşam kalitesi ölçeği, beden duyumları ölçeği ve Toronto aleksitimi ölçeği uygulandı. Ölçekler, her hastaya poliklinik kontrolü sırasında birer kez uygulandı ve birbirleri arasındaki ilişki araştırıldı.
Bulgular: Çalışmaya 60 hasta dahil edilmiştir. Astım kontrol testi ile SF-36 yaşam kalitesi skorları arasında belirgin bir ilişki saptanmıştır. Beden duyumları ölçeği ile astım kontrolü arasında ters korelasyon saptanmıştır (p=0.011, r=–0.327). AKT’ye göre tam kontrolde BDÖ puanları 14.0±9.07, kısmi kontrolde 14.40±13.63 olarak görülmüşken, kontrolsüzlerde 21.95±11.07 (p<0.05) olarak anlamlı saptanmıştır. BDÖ puanı yüksek olan kişilerin daha yüksek oranda kurtarıcı inhaler kullandığı gösterilmiştir. Astım kontrolü ile Toronto aleksitimi ölçeği arasında ise anlamlı bir korelasyon saptanmamıştır (p=0.146, r=–0.190).
Sonuç: Beden Duyumları Ölçeği’nin ve SF-36 testinin ters korele olarak saptanması ile hastalarımızda yaşam kalitesi düştükçe semptomların daha abartılı gözükeceği sonucuna vardık. Bu da bize yaşam kalitesindeki bozulmanın semptomlarda ve korkularda artmaya neden olacağını göstermektedir. Beden duyumları ölçeği ile astım kontrol testi arasında ters korelasyon saptanmıştır. Abartılı semptomların astım kontrol testi puanlarını düşüreceği ve daha çok ilaç kullanımına sebep olabileceği düşünülmüştür. Toronto aleksitimi ölçeği ile astım kontrol testi arasında ilişki saptanmamış olması, aleksitiminin toplumda düşük oranda görülmesi ve örneklem boyutundaki darlığın sebebiyet verdiği düşünülmüştür.
Objective: Asthma is a chronic disease characterized by persistent airway inflammation, even though symptoms appear episodically. Chronic inflammation in the airways leads to bronchial obstruction, edema, remodeling, and mucus hypersecretion. Disease control in asthma patients is evaluated using respiratory function tests and scales. This study investigated the relationship between asthma control and quality of life with excessive body sensation and the adequacy of symptom expression in asthma patients.
Material and Methods: The Asthma Control Test (ACT), SF-36 Quality of Life Scale (SF-36), Body Sensation Questionnaire (BSQ), and Toronto Alexithymia Scale (TAS-20) were administered to patients followed up with a diagnosis of asthma. The study group consisted of outpatients diagnosed with asthma in a stable period. The scales were applied to each patient once during outpatient control, and the relationships among them were investigated.
Results: Sixty patients were included in the study. A significant correlation was found between the Asthma Control Test and SF-36 quality of life scores. An inverse correlation was found between the Body Sensation Questionnaire and the Asthma Control Test (p=0.011, r=–0.327). According to the control of asthma; Body Sensation Questionnaire scores were 14.0±9.07 in full control and 14.40±13.63 in partial control, while it was significantly 21.95±11.07 (p<0.05) in uncontrolled patients. It has been shown that individuals with a high BSQ score use a higher rate of reliever inhalers.
Conclusion: This study demonstrated that exaggerated symptom perception could decrease Asthma Control Test scores and lead to increased medication use. It is necessary to identify new methods and increase objectivity in the evaluation to provide symptom control.