ISSN: 1300-4115
Pulmoner Tromboemboli Tanısında Yaşa Göre Düzeltilmiş D-Dimer Eşik Değerinin Tanısal Doğruluğu [Göğüs Hastanesi Dergisi]
Göğüs Hastanesi Dergisi. 2023; 37(1): 41-49 | DOI: 10.14744/IGH.2023.81894

Pulmoner Tromboemboli Tanısında Yaşa Göre Düzeltilmiş D-Dimer Eşik Değerinin Tanısal Doğruluğu

Merve Ayık Türk1, Berna Kömürcüoğlu2, Eylem Yıldırım3, Filiz Güldaval2, Mine Gayaf2, Günseli Balcı2, Özlem Ediboğlu2, Gülru Polat2, Aydan Mertoğlu2, Tuba Nihal Ursavaş2, Dilek Kalenci4, Dursun Tatar2, Ahmet Emin Erbaycu5
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İzmir Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
3Celal Bayar Üniversitesi, Allerji ve İmminoloji Anabilim Dalı, Manisa, Türkiye
4Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İzmir Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İzmir, Turkiye
5İzmir Bakırçay Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye

Amaç: Pulmoner tromboemboli (PTE) tanısında klinik risk değerlendirme ve serum D-dimer düzeyi özellikle düşük riskli olgularda tanıyı ekarte etmek amacıyla kullanılabilir. Ancak özellikle ileri yaş hastalarda, eşlik eden komorbiditeler, yalancı D-dimer pozitifliğine neden olmaktadır. D-dimerin tanısal etkinliğinin artırılması amacıyla son yıllarda 50 yaş ve üzerindeki hastalarda yaşa göre düzeltilmiş eşik değerlerin kullanılması önerilmektedir. Çalışmamızda PTE tanılı farklı yaş gruplarındaki hastalarda, yaşa göre düzeltilmiş eşik değerlerin PTE tanısındaki klinik etkinliği araştırıldı.
Gereç ve Yöntemler: PTE tanısı alan 697 olgu retrospektif kohort olarak incelendi. D-dimerin yaşa göre düzeltilmiş eşik değeri ile (50 yaşına kadar hastalar için <500 ng/mL ise, >50 yaşındaki hastalarda yaş x10’dan küçük ise negatif) tüm yaş gruplarında kullanılan standart eşik değeri arasındaki (tüm yaş gruplarında <500 ng/mL ise negatif) tanısal farklılık karşılaştırıldı. Hastaların karakteristik özellikleri, PTE klinik olasılık ön testleri (Wells skoru ile düşük, orta, yüksek riskli) ve PTE klinikleri (nonmasif, submasif, masif) ile yaş grupları arasındaki ilişki incelendi.
Bulgular: Toplam 697 hastanın 364’ü (%52,2) kadın, 333’ü (%47,8) erkekti ve orta-lama yaş 61,0±16,3 yıl idi. Yaşa göre düzeltilmiş eşik değerinin duyarlılığı %97, negatif prediktif değer %47,3 idi (p=0,001). PTE klinik olasılık ön test risk değerlendir-mesinde yüksek riskli hasta grubunun özellikle 61-80 yaş grubunda arttığı gözlendi (p=0,022). Yaşa göre düzeltilmiş D-dimer eşik değerinin yüksek olması, PTE klinik olasılık testini 3,93 kat artırmaktadır (p=0,019, %95 GA 1,26-12,31). Yaşa göre düzeltilmiş eşik değerinin yüksek değerleri ile bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografide PTE varlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanırken (p=0,033), standart eşik değeri ile Bilgisayarlı Tomografi Pulmoner Anjiografide (BTPA) PTE varlığı arasındaki ilişki anlamlı değildi (p=0,456).
Sonuç: D-dimerin yaşa göre düzeltilmiş eşik değeri duyarlılıkta azalmaya neden olmaz. Yalancı negatiflik %5,3 idi ve yaşa göre düzeltilmiş eşik değerine göre D-dimerin normal sınırlarda olduğu, fakat PTE tanısı alan hastalar incelendiğinde hiçbirinde masif PTE kliniği gözlenmedi. Akut PTE klinik olasılığı düşük veya orta olan hastalarda PTE’yi dışlamak için yaşa göre düzeltilmiş D-dimer eşik değeri kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler: D-dimer, eşik değeri, pulmoner tromboemboli.

Diagnostic Accuracy of Age-Adjusted D-dimer Cut-off Value for the Diagnosis of Pulmonary Embolism

Merve Ayık Türk1, Berna Kömürcüoğlu2, Eylem Yıldırım3, Filiz Güldaval2, Mine Gayaf2, Günseli Balcı2, Özlem Ediboğlu2, Gülru Polat2, Aydan Mertoğlu2, Tuba Nihal Ursavaş2, Dilek Kalenci4, Dursun Tatar2, Ahmet Emin Erbaycu5
1Department of Pulmonology, University of Health Siences, İzmir Bozyaka Training and Research Hospital, İzmir, Türkiye
2Department of Pulmonology, University of Health Siences, Dr. Suat Seren Chest Diseases and Surgery Training and Research Hospital, İzmir, Türkiye
3Department of Allergy and Immunology, Celal Bayar University, Manisa, Türkiye
4Department of Biochemistry, University of Health Siences, Dr. Suat Seren Chest Diseases and Surgery Training and Research Hospital, İzmir, Turkiye
5Department of Pulmonology, İzmir Bakırçay University Faculty of Medicine, İzmir, Türkiye

Objective: Clinical risk evaluation and serum D-dimer levels can be used to rule out the diagnosis of pulmonary thromboembolism (PTE), particularly in low-risk situations. Comorbidities, particularly in elderly patients, however, lead to false D-dimer positive. In recent years, it has been advised to adopt an age-adjusted cut-off in patients 50 years of age and older to improve the diagnostic effectiveness of D-dimer. In this study, the clinical efficacy of using an age-adjusted cut-off to diagnose PTE in individuals with PTE among various age groups was examined.
Material and Methods: Six hundred and ninety-seven cases diagnosed with PTE were analyzed retrospectively-cohort. The age-adjusted cut-off of D-dimer was compared to the standard cut-off for diagnostic use. We examined at the patient characteristics, pre-tests (Wells score with low, intermediate, and high risk), and the relationship between PTE clinics (non-massive, submassive, and massive) and age groups.
Results: Totally 697 patients, 364 (52.2%) were female, 333 (47.8%) were male and the mean age was 61.0±16.3 years. The sensitivity of the age-adjusted cut-off value was 97%, and the negative predictive value was 47.3% (p=0.001). In the clinical probability pre-test risk assessment of PTE, it was observed that the high-risk patient group increased especially in the 61–80 age group (p=0.022). A high age-adjusted D-dimer cut-off increases the PTE clinical probability test 3.93 times (p=0.019, 95% CI 1.26–12.31). While a statistically significant relationship was found between age-adjusted cut-off and Computed Tomography Pulmonary Angiography findings (p=0.033), there was no relationship with standard cut-off. (p=0.456).
Conclusion: The age-adjusted cut-off value of D-dimer does not cause a decrease in sensitivity. False negativity was 5.3%. The age-adjusted cut-off indicated that the D-dimer was within normal ranges, but when the PTE patients were evaluated, no massive PTE was detected. The age-adjusted cut-off can be used to exclude PTE in patients with a low or moderate clinical probability of PTE.

Keywords: D-dimer, cut-off value, pulmonary thromboembolism.

Merve Ayık Türk, Berna Kömürcüoğlu, Eylem Yıldırım, Filiz Güldaval, Mine Gayaf, Günseli Balcı, Özlem Ediboğlu, Gülru Polat, Aydan Mertoğlu, Tuba Nihal Ursavaş, Dilek Kalenci, Dursun Tatar, Ahmet Emin Erbaycu. Diagnostic Accuracy of Age-Adjusted D-dimer Cut-off Value for the Diagnosis of Pulmonary Embolism. Göğüs Hastanesi Dergisi. 2023; 37(1): 41-49

Sorumlu Yazar: Merve Ayık Türk, Türkiye
Makale Dili: Türkçe
LookUs & Online Makale